ترمه نماد فرهنگ و هنر ایرانی
ترمه از اصیلترین پارچههای ایرانی است که از گذشته دور مورد توجه شاهزادگان قرار گفته و برای اولین بار به عنوان سوغات کشمیر وارد ایران شده است. درباره زادگاه ترمه اختلاف نظرهای زیادی وجود داد. قابل اعتناترین آنها میگوید درست است که ترمه برای اولین بار درکشمیر رؤیت شد، اما هیچ نمادی از بودا و یا حیوانات و محیط زندگی هندیان بر نقشهای آن دیده نمیشد. هرآنچه بر روی پارچههای ترمه کشمیری نقشزده شد، بته جقه و نقوش ایرانی بود که نمایانگر هنر دست ایرانیانی است که شاید زمانی در هندوستان زندگی میکردند. امروزه جهانیان پارچه ترمه را نماد فرهنگ و اصالت ایرانی میدانند که تمدن و فرهنگ این سرزمین را در نقوش خود جای داده است.
تاریخچه ترمه
تاریخ دقیق پیدایش ترمه مشخص نیست، اما برخی معتقدند که این هنر در قلب آسیای مرکزی و ارتفاعات کشمیر متولد شده است. با این حال، بسیاری از محققان بر این باورند که ترمه بافی در ایران آغاز شده و سپس به کشمیر راه یافته است.
دوره صفویه، اوج شکوفایی هنر ترمه بافی در ایران محسوب میشود. شاه عباس کبیر با حمایت از هنرمندان و صنعتگران، باعث رونق این هنر و شهرت جهانی ترمه ایرانی شد.
ویژگیهای ترمه
- مواد اولیه: ترمه معمولاً از پشم، ابریشم یا کرک بافته میشود.
- طرحها و نقشها: طرحهای ترمه بسیار متنوع و اغلب الهام گرفته از طبیعت، اساطیر و معماری ایرانی است. از جمله طرحهای معروف ترمه میتوان به بتهجقه، گل شاهعباسی، طرحهای اسلیمی و ختایی اشاره کرد.
- بافت: ترمه با دستگاههای سنتی و بافتهگری دستی تولید میشود. این فرایند بسیار زمانبر و نیازمند مهارت و دقت بالایی است.
- کاربردها: ترمه به دلیل زیبایی و ارزش هنری بالایی که دارد، در ساخت انواع محصولات لوکس مانند رومیزی، روتختی، کوسن، شال و لباس استفاده میشود.
ترمه چیست؟
ترمه نوع لطیفی از پارچه است که تار و پود آن با ظرافت بسیار زیادی به هم پیوند خورده و گاهاً با نقوش ایرانی اصالت کم نظیری پیدا کرده است. صنایع دستی اصفهان و یزد پایگاه پارچه ترمه هستند. امروزه آوازه این صنایع دستی ایران به آن سوی جهان رسیده و عموم گردشگران خارجی در سفر به ایران، ترمه یزد یا ترمه اصفهان را به عنوان سوغات برای دوستان و آشنایان خود انتخاب میکنند. ترمه حال و هوایی سنتی به محل زندگی و کار شما میدهد. به راحتی با محیط ست میشود و هدیهای ماندگار و ارزشمند برای عزیزانتان است.
مراحل بافت ترمه
- تهیه مواد اولیه: از گذشته ترمه را از ابریشم و پشم سفید تولید میکردند. معمولاً پشم گردن، شکم، و ساق پای گوسفند برای تهیه ترمه بسیار مناسب بوده است. بهترین نوع پشم را در گوسفندان ایرانی و هندی میتوان یافت. پشمی محکم و نرم که برای تهیه پارچه بسیار مناسب است.
- شست و شو و آماده کردن: در مرحله بعد پشم را به خوبی شستشو میدهند و هرگونه لکه و سیاهی را از روی آن پاک میکنند. میتوان این کار را قبل از چیدن پشم انجام داد. به این شکل که گوسفند را بیش از ده دقیقه در آب شستشو داد تا به خوبی تمیز و پاکیزه شود.
- سفید کردن پشم: برای این کار پشم را در چمنزار میخوابانند تا با ترکیب شبنم و تبخیر شدن آن به خوبی سفید شود. راه دیگر استفاده از گوگرد است. مشتقات گوگرد به خوبی پشم را سفید میکنند.
- تثبیت: در مرحله تثبیت رنگ، پشمها را با رنگهای شیمیایی رنگ میکنند. رنگهایی مخصوص که ماندگار هستند و بر اثر شستشو از بین نمیروند. زاج سفید، قلع، کلر، روی، سرب و سولفات این خاصیت را به شکل چشمگیری در خود دارند.
- رنگرزی: در بخش رنگرزی رنگهای طبیعی را به پارچه اضافه میکنند. برای رنگ نارنجی و قرمز از روناس استفاده میکنند. برگ حنا پارچه را به قرمز و قهوهای تبدیل میکند. ریشه توت رنگ زرد و پوست گردو رنگ قهوهای و خاکستری را به پارچه میدهد. برای زرد روشن از برگ مو و زرد پر رنگ از زردچوبه استفاده میشود. برگ چای زرد و قهوهای، و پوست انار قهوهای و خاکستری، پوست سیب قهوهای و زرد، و پوست بلوط رنگ جگری را برای پارچه ترمه میسازد.
- بافت: حالا وقت بافتن رسیده است. در گذشته هنرمندان پشت دستگاههای سنتی مینشستند و با دقت و ظرافت بسیار پارچه ترمه را میبافتند. در این روش بافتن ۲۵ سانتیمتر ترمه حدود ۸ ساعت زمان میبرد. امروزه دستگاه ژاکارد سرعت کار را افزایش داده است و این رقم را به ۱۰۰ سانتیمتر رسانده است. تار و پودهای به کار رفته در پارچه ترمه باید ضخامت و لطافت بینظیری داشته باشند. باید ترتیب نقشه حفظ گردد و طرحی که از پیش آماده شده با دقت و وسواس خاصی گرهزده شود.
کاربرد پارچه ترمه، رومیزی ترمه رانر و سجاده ترمه
در گذشته از ترمه اصل برای تولید البسه شاهنشاهی و یا لباسهایی برای مراسم خاص استفاده میکردند. با گذشت زمان ترمه مصرف دیگری پیدا کرد. امروزه در جانماز و رومیزی از ترمههای با کیفیت استفاده میشود. رانر و رومیزی ترمه نیز طرفداران زیادی پیدا کرده است. رانر همان رومیزی بلند است که پهنای زیادی دارد و از میز آویزان میشود. امروزه در سالن پذیرایی و اتاق خواب کاربرد فراوانی دارد و زیبایی خاصی به محیط میبخشد. بهترین نوع رانر ترمه با طرحی از بته جقه است. زیبایی وصف ناشدنی به دکوراسیون منزل شما میبخشد و اصالت و فرهنگ ایرانی را در کنار دکور مدرن خانه به شما هدیه میکند.
انواع ترمه
- شال راه راه که به دو نوع راه راه باریک و پهن در بازار موجود است.
- شال چهارقدی که برای روسری و بقچه از آن استفاده میشود و طرح لچک تورنجی آن بسیار معروف است.
- شال محرمات که راه راه است و پهنای رههای آن متفاوت است.
- شال کرمان که از نامش مشخص است و مبدا آن کرمان است.
- شال اتابکی که پشم لطیفی دارد و نوعی ترمه کشمیری است.
- شالبندی که نقشی شبیه به لانه زنبور دارد و هر خانه آن یک طرح بته جقه را تشکیل میدهد.
- شالامیری که از نوع درباری است و طرحهای آن را در تن پادشاهان ایرانی دیدهاید. این پارچه بسیار اعلا و لاکچری است.
- شال زمردی که زمینه نیلی و طرح بته جقه دارد و نوع اعلای ترمه کشمیری است.
- شال کشمیری که نقش شاخ گوزن، درختی و بته جقه را بر روی خود جای داده و بافت آن از کشمیر به ارث رسیده است.
- شال یزدی با نقوش زیبا و متفاوت همچون بته بادامی، بته جقه، بته سروی، گل شاه عباسی، بته سروی، اژدری و گلزار که قدری کمیاب است و البته طرفداران بیشماری دارد.
ترمه یزد یا ترمه اصفهان، بهترین برند ترمه کدام است؟
ترمه الیاف ظریفی دارد و در کنار آن استحکام بینظیر بر ماندگاری این پارچه افزوده است. در نقوش آن فرهنگ و اصالت ایرانی به خوبی نمایان است و اساتید با هنرمندی خود در اندیشه زیبایی بخشیدن به محیط اطراف بودهاند. ترمه یزد و ترمه اصفهان هر دو از کیفیت بالایی برخوردار هستند. رومیزی ترمه اصفهان یا سفره ترمه یزد جایگاه خاصی در سفره یلدا، عید نوروز و جشنهای باستانی دارد. همچنین از پارچه ترمه در مراسم یادبود و ختم عزیزان از دست رفته استفاده میشود تا نمادی باشد از انسانیت، شرف و پاکی درگذشتگان.
ترمه هاشمی، ترمه رضایی، ترمه حسینی از بهترین تولید کنندگان ترمه در ایران هستند و محصولات پر طرفداری دارند.
چگونه ترمه با کیفیت را تشخیص دهیم؟
- پشم ترمه که از پشم بز صحرای گوبی و کشمیر تولید میشود که بسیار نرم است و بافتریزی دارد.
- پشم پشمینه از بز پشیمنه تولید میشود و آن نیز نرم و با کیفیت است.
- ترمه درجه ۳ خشنترین درجه پارچه است. ارزانتر از سایر نمونهها است و بازار آن همیشه داغ است.
- ترمه درجه ۲ کیفیتی به مراتب بهتر از ترمه درجه ۳ دارد. اما همچنان زبری بر سطح آن قابل تشخیص است.
- ترمه درجه ۱ گرانترین نوع ترمه بشمار میرود که بازار آن بیشتر مورد توجه گردشگران خارجی است. هنگام لمس این پارچه لطافت بینظیری را احساس میکنید و ظرافت دوخت آن چشم نواز است.
ترمه ابریشم با کیفیت ترین پارچه ترمه
7 نکته مهم که هنگام خرید ترمه باید به آن توجه کنیم
- بین تار و پودها نباید فاصلهای وجود داشته باشد. آنها باید محکم در کنار یکدیگر قرار گرفته باشند. وجود درز یا سوراخ نشان از کیفیت پایین محصول است.
- وزن ترمه هرچقدر بیشتر باشد کیفیت ترمه بالاتر است. ترمه باید از عبور نور جلوگیری کند پس برای تشخیص کیفیت، آن را جلوی نور بگیرید.
- تقارن را در نظر بگیرید. دو سمت ترمه باید منطبق باشد و به راحتی بتوانید آن را تا کنید.
- تراکم بافت را در نظر بگیرید. ترمههای با کیفیت پر تراکم و البته ظریف دوخته شدهاند.
- ترمههای با کیفیت عموماً از سرمه دوزی، زغره دوزی، توپردوزی برجسته، یراق دوزی و زرک دوزی برخوردار هستند. به نقوش دقت زیادی کنید.
- به طرح گلها دقت کنید. اصالت آنها را بررسی کنید. بته جقه، شاه عباسی، امیری، راه راه. ترمه شما کدام نقش را در خود دارد؟
- ترمه را از فروشگاههای معتبر خریداری کنید. از ترمه یزد و اصفهان غافل نشوید. این دو شهر برترین پارچهها را با بالاترین کیفیت به بازار عرضه میکنند.
پیشنهاد میکنیم اگر قصد خرید ترمه دارید از محصولات ترمه نیکان تجارت هم بازدید کنید و با خیال راحت ترمه با کیفیت و اصل خریداری نمایید.
آداب نگهداری از ترمه
- شستشوی ترمه با آب داغ، ممکن است به پارچه آسیب بزند. برای شستشو با دست، از آب سرد و شویندههای معمولی و مطمئن استفاده کنید. خشک شویی روش مناسبتری برای تمیز کردن سطح ترمه است.
- برای اتو کردن ترمه حتماً یک پارچه روی آن بگذارید تا تار و پودها بر اثر گرما ذوب نشوند. لازم است ترمه را از پشت اتو کنید تا طرح آسیب نبیند.
- بید دشمن ترمه است. ترمه را در جای مرطوب نگذارید که موریانه هاامانش نمیدهند. از نفتالین برای ماندگاری ترمه استفاده کنید.
- ترمه را در معرض نور خورشید قرار ندهید. نور خورشید درخشندگی طرح را کم میکند و رنگها را از بین میبرد.
قیمت ترمه
ترمه اصل از کجا بخیرم؟
ترمه های تولید شده در اصفهان و یزد از بهترین انواع ترمه هستند. ترمه هاشمی، ترمه حسینی و ترمه رضایی از برندهای معروف ترمه در بازار ایران هستند. شما میتوانید با مراجعه بازار یا وب سایت و فروشگاه نیکان تجارت برای خرید ترمه اقدام کنید.
ترمه چیست؟
ترمه نوع لطیفی از پارچه است که تار و پود آن با ظرافت بسیار زیادی به هم پیوند خورده و گاهاً با نقوش ایرانی اصالت کم نظیری پیدا کرده است. یزد و اصفهان پایگاه پارچه ترمه هستند.
با کیفیت ترین نوع ترمه کدام است؟
پارچه ترمه ابریشم با کیفیت ترین نوع ترمه است که از دو نوع ابریشم طبیعی و مصنوعی بافته می شود. پارچه بافته شده با ابریشم طبیعی گران قیمت ترین نوع ترمه است.
پر طرفدارترین محصولات ترمه دوزی کدامند؟
رومیزی و رانر ترمه، سفره ترمه دوزی شده، البسه ای که از پارچه ترمه در آنها استفاده شده است و چانماز ترمه از پر طرفدار ترین محصولات ترمه هستند.
اگر شما هم به هنر و صنایع دستی ایرانی علاقهمند هستید، ترمه میتواند انتخاب بسیار مناسبی برای شما باشد. ترمه نه تنها یک کالای لوکس، بلکه یک اثر هنری زیبا و ماندگار است که میتواند به عنوان یادگاری ارزشمند برای شما و عزیزانتان باشد.